Blog o Szwecji: Historia Szwecji w pigułce

Szacuje się, że kilka tysięcy lat przed naszą erą na terenie dzisiejszej Szwecji człowiek postawił swoją stopę, po czym osiedlił się tam. Plemiona zamieszkujace wtedy krainę za morzem utrzymywały się głównie z rybołóstwa.Jak dowiadujemy się ze starożytnych źródeł historycznych, Szwecję zamieszkiwały wtedy plemiona Gotów i Svearów.Od nazwy tych drugich wzięła się późniejsza nazwa ich kraju.
X wiek naszej ery przypisuje się skandynawskim wikingom - będącymi słynnymi żeglażami i rabusiami.Jako ciekawostkę dodam , iż twierdzi się nawet, że to oni dopłynęli jako pierwsi do wybrzeży Ameryki.
Do momentu , kiedy Szwecja była krajem poganskim ( czczono tam bóstwo Odyna), jej stolicą była Uppsala.Jednakże po fali chrystianizacji w XIII wieku za sprawą króla Olafa Skatkonunga miasto straciło swój tytuł.

Fotografia przedstawiająca boga mitologii skandynawskiej - Odyna

Przez stulecia wiele dynastii toczyło ze sobą spory o to, kto zasiądzie na tronie. Próbowano także zjednoczyć państwa skandynawskie, co w rzeczywistości oznaczało poddanie ich rządom szwedzkim. Udało się tego jednak dokonać krółowej Małgorzacie w 1396 roku ( Unia Kalmarska) , kiedy wsunęła na tron swojego bratanka, który zasiadał jednocześnie na tronie Danii i Norwegii.
W 1520 roku Unia Kalmarska została unieważniona z powodu tzw. "rzezi sztokholmskiej" - powstania przeciw duńskiemu królowi wznieconemu przez Gustava Eriksona , który po wygranej walce został wybrany na króla rozpoczynajac okres 150- letniego panowania klanu Wazów. W tych czsach luterańska już Szwecja stała się silnym państwem na arenie miedzynarodowej prowadząc wojny między innymi z Polską oraz Rosją.Wtedy również nastąpił okres rozwoju gospodarczego Szwecji , głównie dzięki rozwojowi górnictwa , a także próbom przekształcenia Morza Bałtyckiego w szwedzki akwen.
Panowanie Karola XIII doprowadziło do chylenia sie ku upadkowi monarchii absolutnej oraz upadku tak zwanego "silnego państwa". Nie oznaczało to jednak obrotu w stronę demokratyzmu, albowiem na tron wstapił niejaki Gustaw III propagujacy absolutyzm oświeceniowy . Przypisuje mu się wydanie konstytucji w 1772 roku gwarantującej wolność wyznania, gwarancję przedstawicielstwa w służbach publicznych wszystkich klas społecznych oraz zniesienie tortur.Ten pamiętny władca został jednak zabity w 1792 roku.Po jego smierci po raz kolejny nastapił upadek państwa , aż do wstąpienia na tron francuskiego marszałka Bernadotte'a, za panowania którego Szwecja należała do antynapoleońskiej koalicji oraz odebrała Danii Norwegię, która odłączyła się w 1905 roku.
Podczas I i II Wojny Światowej Szwecja zadeklarowała neutralność , jednocześnie hamując wewnętrzne sympatie proniemieckie wynikające z powiązań kulturowych i jężykowych.
W 1919 roku w Szwecji wprowadzono powszechne prawo wyborcze, co było bardzo dużym krokiem na drodze do szwedzkiej równości.
Przez wiele lat demokratyczne już rządy sprawowali socjaldemokraci doprowadzając do znikomego rozwarstwienia w zarobkach, faktycznego braku ubóstwa i bezrobocia. W roku 1969 premierem został Olof Palme- polityk z Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej , który zasłynął wprowadzeniem jeszcze bardziej rozwiniętej polityce socjalnej państwa. Palme był przeciwnikiem odwiecznej kolonizacji państw trzeciego świata przez Europejczyków doprowadzającej do wojen, wyzysku i niesprawiedliwości społecznych. Został on niesesty zastrzelony przez wroga politycznego w 1986 roku, kiedy w nocy wraz z żoną wracali z kina, co miało miejsce na ulicy Tunnelgatan w Sztokholmie.Sprawa tego zabójstwa wciąż nie jest do końca wyjaśniona szczególnie jesli chodzi o sprawce . Przypuszcza się , że dokonał tego sympatyk skrajnej prawicy sadząc po tym ,że Olof Palme był niedawno po wygłoszeniu przemównienia pod tytułem " Szwedzki parlament przeciwko apardheidowi w Sztokholmie". Śmierć premiera była dla Szwedów wielkim wstrząsem i określa się to wydzarzenie jako " upadek państwa dobrobytu".